Review: The Old Man of the Moon

The Old Man of the Moon by Shen Fu
My rating: 4 of 5 stars

In vogelvlucht en gefragmenteerd vertelt Shen Fu over de zuivere liefde tussen twee mensen. Ondanks de strenge omgangsregels en het noodlot leven de geliefden samen in harmonie en oprechte liefde voor elkaar. Het mooie is dat dit verhaal geen andere boodschap heeft dan deze sterke gevoelens doorheen het leven van twee mensen te beschrijven. Het boekje bevat veel typisch oosterse elementen zoals de sterk gestileerde poëzie ("All things are like spring dreams, passing with no trace"), het belang van familiebanden en traditie, de natuur als bron van schoonheid en geloof.
Helaas ontbreekt de achtergrond van veel gebeurtenissen omdat de schrijver zich enkel focust op de verschillende fases in de relatie tussen de man en zijn vrouw. Het boekje had voor mij een stuk langer mogen zijn. Door die enigszins vreemde aaneenschakeling van fragmenten lijkt het verhaal, verteld door de man zelf, mij net oprechter. Hij zegt op de eerste pagina trouwens: "Criticism of my writing will be like the shining of a bright light into a dirty mirror."
Het is geen literair meesterwerk mocht je het los van de inhoud bekijken. Het is echter wel een zeldzaam voorbeeld van een liefdesverhaal over positieve, mooie, echte liefde zonder melig, romantisch, humoristisch, uitzonderlijk of sprookjesachtig te zijn. Daar houd ik van.

View all my reviews

Review: The Meek One

The Meek One by Fyodor Dostoyevsky
My rating: 5 of 5 stars

The Meek One is een kortverhaal dat Dostoyevsky baseerde op een nieuwsbericht. Hoewel een vrij kort verhaal is het toch typisch Dostoyevsky. Een huwelijk dat problematisch tot stand kwam loopt tragisch af. Bij het lichaam van zijn dode, jonge vrouw vertelt de man zijn verhaal aan onbekenden (rechters? zijn geweten? de lezer? het is niet duidelijk) en probeert ondertussen zelf ook te achterhalen wat de achterliggende oorzaken van het drama zijn. Daardoor zien we niet enkel dat de man tijdens zijn korte huwelijk volledig blind was voor zijn vrouw als volwaardig mens maar ook achteraf nog altijd niet buiten zijn eigen waanbeelden en overtuigingen kan of wil denken en leven.
Het is pijnlijk om te lezen hoe de man door hardnekkige vooroordelen, halve leugens, pover egoïsme, valse eer, waanzin, onmacht zijn eigen leven, maar vooral dat van zijn jonge bruid tot een hel maakt. Door voortdurend verdraaien van fantasie en feit probeert hij alles goed te praten tegenover de toehoorder, maar ook -of vooral?- tegenover zichzelf. Hij verdraait en verklaart in een poging geen schuld te moeten bekennen. De oorzaken van de problemen en misverstanden liggen bij het noodlot of bij de anderen. Het pleidooi is wanhopig, niet rechtlijnig, nauwelijks samenhangend. Het voelt als een kwelling voor de man om zonder succes, hij lijkt dat soms te beseffen, zijn geweten te willen schoonwassen. Voor de lezer blijft het een raadsel of de man werkelijk zo gestoord is, oprecht goede bedoelingen had of enkel die rol speelt als ultiem reddingsmiddel.
Omdat verschillende, zo niet alle, waanbeelden en gebreken van de man herkenbaar zijn bij de mens als soort en bij de mens als individu, in deze dus bij mezelf, bekruipt je wel een ongemakkelijk gevoel. Terwijl je als lezer (of rechter, of geweten) niet anders kan dan de man veroordelen heb je toch het nare gevoel dat hij uiteindelijk ook maar slachtoffer is en dat je zelf, door te oordelen, geen stap hoger op de morele ladder staat dan hem.
Fjodor Dostoyevski leverde met 'The Meek One' een stukje klasse van nauwelijks zestig pagina's.

View all my reviews

Review: Lord Arthur Savile's Crime

Lord Arthur Savile's Crime by Oscar Wilde
My rating: 3 of 5 stars

Nog een goedje in de Penguin Little Black Classics reeks. Het verhaal van een huwelijk dat tot tweemaal toe wordt uitgesteld nadat de aanstaande bruidegom van een waarzegger te horen krijgt dat hij een moord zal plegen. De man besluit zijn huwelijk uit te stellen omdat zijn eer niet toelaat een moord te plegen nadat hij getrouwd is, hij wil zijn verloofde zoiets niet aandoen, de gentleman. Gezien dat uitstel voor de nodige problemen zorgt besluit hij zelf het noodlot een handje te helpen en zo snel mogelijk iemand om te brengen, liefst iemand uit zijn familie of vriendenkring om sneller te kunnen handelen.
Alles speelt zich af in de hogere klassen waar eer en imago van groot belang zijn. Oscar Wilde beschrijft dat wereldje in een vlotte stijl en met gevatte humor maar persoonlijk vind ik het vertrekpunt te zwak. Waarom een rijke jongeman zomaar geloof hecht aan de zeer ernstige voorspelling van een handlezer begrijp ik niet goed. Dat is het enige minpunt aan een anders erg aangenaam verhaaltje met een verrassend en geestig slot.
De sfeer en inhoud zit goed vervat in volgend stukje: "He accordingly looked again over the list of his friends and relatives, and, after careful consideration, determined to blow up his uncle, the Dean of Chichester."

View all my reviews

Review: The Life of a Stupid Man

The Life of a Stupid Man by Ryūnosuke Akutagawa
My rating: 4 of 5 stars

Akutagawa, auteur van het beroemde Rashōmon, pleegde zoals verschillende Japanse auteurs en verschillende van mijn favoriete auteurs zelfmoord. Dood en zelfmoord zijn dan ook niet toevallig thema's in zijn kortverhalen. In deze bundeling bestaande uit 'In a Bamboo Grove', 'Death Register' en 'The Life of a Stupid Man' handelt het ook over moord, zelfmoord, waanzin, eer, moraal, de waarde van het leven... Wat ikzelf fantastisch vind aan de verhalen van Akutagawa is de manier waarop hij met korte fragmenten, vanuit verschillende standpunten (in tijd, personage, realiteit, etc.) een sfeer schept die de gebeurtenissen of personages onvolledig maar toch treffend belicht en hen zonder duidelijke aflijning toch concreet maakt. Alles is herkenbaar maar alsof er mist hangt of een hardnekkige motregen.
Hij is zuinig met woorden en zinnen omdat hij de taal zo goed beheerst. Hij heeft de helft minder woorden nodig heeft dan de doorsnee schrijver. Je merkt bovendien ook bij hem de drang naar puurheid en evenwicht, naar zuivere kracht en controle die zo eigen is aan vele Japanse kunstwerken. "Not a leaf stirred on the oak in the autumn sunlight."

View all my reviews

Review: The Great Winglebury Duel

The Great Winglebury Duel by Charles Dickens
My rating: 3 of 5 stars

Splendid! Glorious! Jolly! Capital! And charming.
Twee vermakelijke verhalen van Dickens, een monument van de Engelse literatuur. Het titelverhaal vertelt over een grappig misverstand dat uiteindelijk tot een happy end leidt. Lachen. Het tweede verhaal, The Steam Excursion, handelt over een mondain feest op een stoomschip dat helemaal niet prettig afloopt. Ook lachen.
Geschreven in een mooie, vloeiende taal en met de nodige vaart zijn het twee vrolijke vertelsels maar veel meer ook niet. Amusante niemendalletjes van een auteur waarvan ik, jullie ook trouwens, dringend eens een paar klassiekers moet lezen, zoals A Tale of Two Cities, A Christmas Carol, Great Expectations of David Copperfield.

View all my reviews

Review: The Old Nurse's Story

The Old Nurse's Story by Elizabeth Gaskell
My rating: 4 of 5 stars

Twee korte gothic verhalen die erg verschillen wat inhoud en stijl betreft maar beiden fantastisch zijn.
Het eerste 'The Old Nurse's Story' bevat alle typische elementen van een klassiek horror/spookverhaal: een afgelegen 'manor house' met een afgesloten vleugel die verboden terrein is, winter en storm, een kapot orgel dat 's nachts toch bespeeld wordt, twee oude vrouwen met een geheim, personeel dat moeite heeft dat geheim te bewaren, een dramatische en amoureuze familiegeschiedenis, een nieuwsgierig en onschuldig kind/slachtoffer... You get the picture. Gaskell bundelt al deze ingrediënten tot een prachtig gothic novelletje dat perfect werkt, niet in zijn minst dankzij de vorm: het kindermeisje van het kind/slachtoffer vertelt in haar eigen woorden (mooi en overtuigend gedaan door Gaskell) wat gebeurde. Ze vertelt dit bovendien aan de kinderen van het betrokken nieuwsgierige, onschuldige slachtoffer zelf.
Het tweede verhaal 'Curious, if True' is zoals de titel aangeeft een curieus verhaal dat meer een droom lijkt dan een werkelijke gebeurtenis. Ook hier doet een verteller, ditmaal een man uit de hogere klassen, in een brief relaas van zijn avonturen. Hij belandt door het lot op een soirée in een groot, oud kasteel (uiteraard) in een ondoordringbaar bos. Op dat feest heeft hij de vreemdste ervaringen en gesprekken met allerhande buitensporige karakters. Alles is onbegrijpelijk voor onze held. Maar ook voor de lezer is het verwarrend omdat je nauwelijks een houvast hebt en omdat het mysterie niet, zoals ik verwachtte, beetje bij beetje ontrafeld wordt. Als op het einde duidelijk wordt hoe de vork aan de steel zit ben je haast genoodzaakt het verhaaltje opnieuw te lezen vanuit die nieuwe kennis. Een leuke, grappige spielerei die het spookachtige, dreigende, mysterieuze niet in de weg staat.
Conclusie: twee kleine, bijzondere griezelsprookjes.

View all my reviews

Review: A Simple Heart

A Simple Heart by Gustave Flaubert
My rating: 5 of 5 stars

In de reeks 'Little black classics', dus in een Engelstalige vertaling, maar ik wil en zal het ook in de originele versie lezen. Omdat het een klein, fijn, eenvoudig, wondermooi verhaal is.
In minder dan 60 pagina's vertelt Flaubert het ganse leven van Félicité, een 'simple heart'. Het is verbazend en meesterlijk dat hij daar moeiteloos en overtuigend in slaagt. Misschien ligt het aan mij maar het leven van de eenvoudige ziel, de gewone, brave mens raakt me altijd.
Ik kan niet vatten hoe Flaubert in zo weinig pagina's zoveel effect teweeg brengt met mooie maar eenvoudige zinnen. Het is een kort en alledaags wonderlijk levensverhaal over simpele vreugde en verdriet. Een klein, warm, simpel meesterwerk waarvan ik werkelijk genoten heb.

View all my reviews